Chấn thương hàm mặt là chấn thương rất hay gặp, trong đó phải kể đến chấn thương gãy xương gò má cung tiếp (GMCT); chấn thương này thường do nguyên nhân chính là do tai nạn giao thông (xe gắn máy là chính) gây nên.
Xương gò má cung tiếp là xương chính cấu trúc nên tầng giữa mặt, tạo nên hình dáng khuôn mặt. Khi xương gò má bị tổn thương thường gây gãy phức hợp cung tiếp, ảnh hưởng nhiều đến chức năng thẩm mỹ của bệnh nhân, nếu không được điều trị đúng và kịp thời thì có thể gây ra các biến chứng về mắt, thần kinh, thẩm mỹ và chức năng ăn nhai. Đây là một trong những loại chấn thương phức tạp nhất trong chấn thương hàm mặt; do đó, việc chẩn đoán và lập kế hoạch điều trị cần được nghiên cứu cẩn thận. Phẫu thuật điều trị gãy cung tiếp được áp dụng với các trường hợp gãy di lệch, giúp phục hồi cả về chức năng lẫn đảm bảo tính thẩm mỹ.
Gãy GMCT được phát hiện qua việc thăm khám lâm sàng và cận lâm sàng. Về lâm sàng, với những bệnh nhân bị gãy GMCT, ta có thể phát hiện các triệu chứng như: Mặt sưng nề, biến dạng; sưng nề, bầm tím quanh mắt; ấn có điểm đau chói hay sờ thấy khuyết bậc thang ở GMCT; há miệng khó, đau … Về cận lâm sàng, phát hiện tình trạng gãy, vị trí gãy thường trên phim Blondeaux, Hirtz …
Một ca phẫu thuật gãy xương gò má cung tiếp tại BVĐKNB
Điều trị gãy GMCT có nhiều phương pháp: điều trị bảo tồn; nắn chỉnh xương bằng móc Limberg hoặc bẩy; phẫu thuật kết hợp xương bằng chỉ thép hoặc nẹp vít. Gần đây, do sự phát triển của hệ thống nẹp vít kết hợp xương, đặc biệt là miniplate, được sử dụng rộng rãi trong kết hợp xương vùng hàm mặt nói chung cũng như vùng gò má cung tiếp nói riêng, cho ta kết quả điều trị tốt.
Từ nhiều năm nay, khoa Răng - Hàm - Mặt, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Ninh Bình đã tiến hành điều trị gãy GMCT theo phương pháp phẫu thuật kết hợp xương gãy bằng nẹp vít. Phương pháp này đem lại kết quả tốt cả về thẩm mỹ lần chức năng cho bệnh nhân; nẹp vít thường được tháo sau 6 tháng mổ kết hợp xương. Phẫu thuật điều trị gãy GMCT tại bệnh viện giúp giảm thiểu bệnh nhân chuyển tuyến trên, giảm gánh nặng kinh tế cho bệnh nhân.
Vũ Thị Hòa (K.RHM - BVĐKNB)
