Ngày 31 tháng 5 hàng năm được tổ chức Y tế thế giới chọn là ngày Ngày Thế giới Không Thuốc lá, với mục đích muốn tạo ra và khuyến khích khoảng thời gian 24 tiếng không có khói thuốc lá trên toàn cầu. Ngoài ra, ngày thế giới không thuốc lá còn có mục đích xa hơn là gây sự chú ý của cộng đồng đến tác hại của thuốc lá đối với người hút chủ động cũng như bị động đối với sức khỏe người dân trên toàn cầu.
Ngày thế giới phòng chống thuốc lá được thành lập từ năm 1987; từ thời gian thành lập cho đến nay đã được sự ủng hộ của những người không hút thuốc lá, các chính phủ, tổ chức y tế, chăm sóc sức khỏe trên toàn cầu...
Tại Việt Nam, với sự ra đời của Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá (LPCTHTL) và sự tích cực tuyên truyền của các cơ quan chuyên ngành, cơ quan chức chức năng về phòng chống tác hại của thuốc lá đã giúp người dân có nhận thức tốt hơn về việc hút thuốc lá có hại cho sức khỏe, từ đó giảm bớt tình trạng hút thuốc lá tại gia đình và nơi công cộng.
Các hoạt động phòng chống tác hại của thuốc lá (PCTHTL) được Bộ Y tế, Quỹ PCTHTL tích cực phối hợp với các bộ, ngành, tổ chức chính trị, xã hội, các tỉnh, thành phố khai đồng bộ từ Trung ương đến địa phương, đến nay hầu hết các tỉnh, thành phố thành lập Ban chỉ đạo PCTHTL, thu hút sự tham gia của đông đảo người dân.
Tại Ninh Bình, các cơ quan chức năng, các ban ngành, đoàn thể cũng đã tích cực trong công tác tuyên truyền, phổ biến kiến thức cho người dân về tác hại của thuốc lá đối với gia đình, cộng đồng và cả nền kinh tế. Từ đó, tỷ lệ người tin rằng hút thuốc gây các bệnh đột quỵ, đau tim, ung thư phổi tăng. Tỷ lệ người tin rằng phơi nhiễm với khói thuốc thụ động gây các bệnh nguy hiểm cho người không hút thuốc tăng từ 87% lên 90%. Ngoài ra, tỷ lệ hút thuốc lá thụ động ở tất cả các điểm công cộng giảm đáng kể.
Ngành Y tế Ninh Bình cũng đưa hoạt động phòng, chống tác hại của thuốc lá trở thành một trong những vấn đề quan trọng trong việc bảo vệ và nâng cao sức khỏe cộng đồng.
Bệnh viện đa khoa tỉnh Ninh Bình là bệnh viện hạng I tuyến tỉnh; với tổng số hơn 800 cán bộ, viên chức, người lao động; mỗi ngày khám và điều trị ngoại trú cho trên 1000 bệnh nhân, điều trị nội trú cho hơn 1200 bệnh nhân; cộng với lưu lượng người bệnh, người nhà, người đến thăm đông; dẫn đến tình trạng khó kiểm soát việc hút thuốc lá. Tuy nhiên, để kiểm soát việc hút thuốc lá tại bệnh viện và thực hiện nghiêm quy định bệnh viện không khói thuốc lá; thực hiện Chỉ thị số 05/CT-BYT, ngày 28/5/2013 của Bộ Y tế về việc tăng cường thực thi quy định của Luật phòng chống tác hại của thuốc lá (PCTHCTL) trong ngành Y tế; Bệnh viện Đa khoa tỉnh Ninh Bình đã thành lập BCĐ PCTHCTL bệnh viện, xây dựng kế hoạch hoạt động, chỉ đạo tổ chức công đoàn phát động trong toàn bộ công đoàn viên và tập trung tuyên truyền với vai trò nòng cốt là tổ chức công đoàn và đoàn thanh niên.
Đưa hoạt động phòng, chống tác hại của thuốc lá trở thành một trong những vấn đề quan trọng trong việc bảo vệ và nâng cao sức khỏe cộng đồng, từ đó tích cực thực hiện một số nội dung quan trọng như: Đẩy mạnh truyền thông về phòng, chống tác hại của thuốc lá; tăng cường năng lực cho cán bộ bệnh viện tham gia hoạt động phòng, chống tác hại của thuốc lá thông qua các lớp tập huấn, chương trình đào tạo, hội thảo…thông qua đó, góp phần nâng cao nhận thức, sự hiểu biết, tinh thần trách nhiệm của nhân viên y tế, người lao động bệnh viện về tác hại của thuốc lá; nâng cao kỹ năng truyền thông cho nhân viên y tế trở thành những tuyên truyền viên tích cực trong việc tuyên truyền cho cộng đồng không hút thuốc lá; đặc biệt mỗi nhân viên y tế bệnh viện là những người tiên phong trong việc không hút thuốc và vận động người thân gia đình không hút thuốc, để phấn đấu giảm tỷ lệ người hút thuốc lá một cách bền vững, góp phần xây dựng môi trường làm việc không khói thuốc, xây dựng tổ ấm không khói thuốc, vì tương lai và sức khỏe mỗi gia đình.
Quy định không khói thuốc lá tại bệnh viện được triển khai tuyên truyền thông qua các hình thức đa dạng, sâu rộng. Ngoài tuyên truyền trực quan bằng băng rôn, pano, khẩu hiệu ở những nơi đông người qua lại, dễ quan sát như cổng bệnh viện, hành lang, lối đi ở các khoa, phòng, nơi chờ, nghỉ…bệnh viện cũng thường xuyên tổ chức tuyên truyền trên loa phát thanh, website nội bộ; truyền thông tại các buổi giáo dục sức khỏe, hội đồng người bệnh. Đồng thời mỗi cán bộ y tế trong quá trình thăm khám bệnh thường kết hợp tuyên truyền giáo dục về tác hại của việc hút thuốc lá ngay tại các bàn khám, giường điều trị bệnh. Mỗi nhân viên bảo vệ, nhân viên vệ sinh trong quá trình làm nhiệm vụ đều nêu cao tinh thần trách nhiệm, kiên trì nhắc nhở, yêu cầu dập thuốc lá ngay khi bắt gặp bệnh nhân, người nhà bệnh nhân hút thuốc trong bệnh viện…
Bảng cấm hút thuốc được đặt ở nhiều nơi dễ nhìn tại bệnh viện
Đến nay, tình trạng hút thuốc lá trong cán bộ, viên chức và người lao động trong bệnh viện giảm đáng kể, người nhà bệnh nhân cũng đã có ý thức tuân thủ nghiêm túc việc cấm hút thuốc tại đây. Bên cạnh đó, mỗi cán bộ, nhân viên đã có ý thức hơn trong việc nhắc nhở đồng nghiệp, bệnh nhân và thân nhân người bệnh khi thấy họ hút thuốc lá; các quầy dịch vụ, giải khát, ăn uống trong bệnh viện hạn chế thấp nhất tình trạng cho hút thuốc lá và bán thuốc lá… Bệnh viện cơ bản không còn tình trạng hút thuốc lá trong các khoa phòng, khuôn viên bệnh viện, từng bước xây dựng thành công và bền vững môi trường bệnh viện trong lành, không khói thuốc.
Trong thời gian tới, bệnh viện tiếp tục thực hiện nghiêm túc quy định không hút thuốc trong toàn bộ cán bộ, nhân viên y tế bệnh viện; người nhà người bệnh cũng thực hiện nghiêm quy định này, góp phần thực hiện thành công Luật phòng, chống tác hại của thuốc lá. Nói không với khói thuốc giúp đảm bảo môi trường tốt nhất cho người bệnh đến khám và điều trị tại bệnh viện. Môi trường làm việc không khói thuốc lá cũng giúp cho người không hút thuốc giảm nguy cơ tiếp xúc thụ động với khói thuốc và giảm được nguy cơ bệnh tật và tử vong có liên quan đến sử dụng thuốc lá; giúp tiết kiệm được chi phí khám chữa bệnh và giảm số ngày nghỉ ốm do các căn bệnh liên quan đến thuốc lá. Môi trường làm việc không khói thuốc lá sẽ giúp những người nghiện thuốc lá có thêm quyết tâm để bỏ thuốc hoặc giảm mức độ hút thuốc lá. Nhờ vậy chi tiêu cho thuốc lá sẽ được dành cho các chi tiêu có lợi hơn như: thực phẩm, giáo dục, chăm sóc sức khỏe, nâng cao đời sống văn hóa…Bên cạnh đó, môi trường làm việc không khói thuốc lá sẽ hạn chế được các nguy cơ cháy nổ do việc hút thuốc, tàn thuốc ... giảm bớt được những chi phí cho vệ sinh môi trường, phòng chống cháy nổ. Môi trường làm việc không khói thuốc lá cũng góp phần tạo ra nếp sống văn minh, lịch sự cho cán bộ, công chức, viên chức, nêu cao tinh thần giữ gìn sức khỏe và duy trì lối sống lành mạnh.
Lan Hương
