Ngày Thế giới Không Thuốc lá được chọn là ngày 31/5 hàng năm, đây là một trong số những ngày lễ hàng năm khởi xướng bởi Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) nhằm nâng cao sức khỏe cộng đồng cư dân toàn cầu. Tại Việt Nam, Tuần lễ quốc gia không khói thuốc lá năm nay diễn ra từ ngày 25/5-31/5/2020.
“Hút thuốc lá có hại cho sức khoẻ; theo WHO, sử dụng thuốc lá là nguyên nhân chính gây ra các bệnh về phổi, điển hình là ung thư phổi và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính. Tuy nhiên, tỷ lệ người hút thuốc lá đang có xu hướng tăng lên, đặc biệt ở các nước đang phát triển, trong đó có Việt Nam; theo số liệu của Bệnh viện Ung bướu Trung ương, tỉ lệ bệnh nhân ung thư phổi có hút thuốc lá lên tới 96%.
Hút thuốc lá có hại cho sức khỏe (Ảnh minh họa: Nguồn Internet)
Nhiều người cho rằng, hiện nay việc thay thế thuốc lá điện tử sẽ làm giảm nguy hại hơn so với thuốc lá truyền thống. Nhưng trên thực tế, thuốc lá thế hệ mới như thuốc lá điện tử chứa nicotine là chất gây nghiện mạnh và gây hại cho sức khỏe đặc biệt là trẻ em, trẻ vị thành niên và phụ nữ mang thai. Thuốc lá nung nóng cũng tạo ra chất khí độc hại gây hại cho sức khỏe người dùng và ảnh hưởng tới người xung quanh.
Nhiều chất độc, chất gây ung thư khác cũng được tìm thấy trong dung dịch và khói thuốc lá điện tử, gây hại phải kể đến như formaldehyde, nitrosamines, acetaldehyde, vòng benzen…
Thuốc lá điện tử thay vì là công cụ cai thuốc thì lại là công cụ bắt đầu hút thuốc với thanh thiếu niên; nguy cơ nghiện nặng thuốc lá tăng gần 3,6 lần sau khi dùng thuốc lá điện tử. Theo điều tra sức khoẻ học sinh toàn cầu của WHO thực hiện tại 21 tỉnh, thành phố của nước ta vào năm 2019 cho thấy, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử bắt đầu tăng lên 2,6%.
Bên cạnh đó, các sản phẩm thuốc lá mới cũng tác động tới môi trường, xã hội, kinh tế như gây ảnh hưởng môi trường vì lượng rác thải rắn, làm giảm chi tiêu, ảnh hướng đói nghèo, gây gánh nặng bệnh tật, gánh nặng quản lý cho nhà nước về nhân lực và tài chính…”(theo suckhoedoisong.vn)
Chính vì thế, năm 2020 WHO lựa chọn chủ đề Ngày thế giới không thuốc lá là: "Bảo vệ giới trẻ khỏi ảnh hưởng của việc quảng cáo và sử dụng các sản phẩm thuốc lá"; chủ đề này có ý nghĩa để bảo vệ thế hệ trẻ trước nguy cơ nghiện chất nicotine và các tác hại đối với sức khỏe của việc sử dụng thuốc lá, ngăn chặn các chiến thuật quảng cáo có hệ thống của ngành công nghiệp thuốc lá.
Trước những tác hại của thuốc lá như trên, mọi người hãy bỏ thuốc lá ngay từ hôm nay để có một cơ thể khỏe mạnh không còn tích luỹ chất độc, loại từ nguyên nhân và điều kiện gây bệnh tật, tránh gánh nặng về tài chính.
Tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Ninh Bình, để góp phần phòng, chống tác hại của thuốc lá cũng như hưởng ứng Tuần Lễ Quốc gia không thuốc lá (25 - 31/5) và ngày Thế giới không thuốc lá 31/5; bệnh viện đã thực hiện nghiêm quy định bệnh viện không khói thuốc; để kiểm soát tốt việc không hút thuốc bệnh viện đã thành lập Ban chỉ đạo phòng chống tác hại của thuốc lá, phát động phong trào với vai trò nòng cốt là tổ chức công đoàn và đoàn thanh niên; tuyên truyền về phòng chống tác hại của thuốc lá và các quy định của Luật phòng chống tác hại của thuốc lá cho cán bộ, viên chức; từ đó nhận thức về tác hại của thuốc lá được nâng lên.
Đưa hoạt động phòng, chống tác hại của thuốc lá trở thành một trong những vấn đề quan trọng trong việc bảo vệ và nâng cao sức khỏe cộng đồng; tăng cường năng lực cho cán bộ bệnh viện tham gia hoạt động phòng, chống tác hại của thuốc lá thông qua các lớp tập huấn, chương trình đào tạo, hội thảo… nâng cao kỹ năng truyền thông cho nhân viên y tế trở thành những tuyên truyền viên tích cực trong việc tuyên truyền cho cộng đồng không hút thuốc lá; đặc biệt mỗi nhân viên y tế bệnh viện là những người tiên phong trong việc không hút thuốc và vận động người thân gia đình không hút thuốc, để phấn đấu giảm tỷ lệ người hút thuốc lá một cách bền vững, góp phần xây dựng môi trường làm việc không khói thuốc, xây dựng tổ ấm không khói thuốc, vì tương lai và sức khỏe mỗi gia đình.
Bảng cấm hút thuốc được đặt ở nhiều nơi dễ nhìn tại bệnh viện
Quy định không khói thuốc lá tại bệnh viện được triển khai tuyên truyền thông qua các hình thức đa dạng, sâu rộng. Ngoài tuyên truyền trực quan bằng băng rôn, pano, khẩu hiệu ở những nơi đông người qua lại, dễ quan sát như cổng bệnh viện, hành lang, lối đi ở các khoa, phòng, nơi chờ, nghỉ…bệnh viện cũng thường xuyên tổ chức tuyên truyền trên loa phát thanh, Cổng thông tin nội bộ; truyền thông tại các buổi giáo dục sức khỏe, hội đồng người bệnh. Đồng thời mỗi cán bộ y tế trong quá trình thăm khám bệnh thường kết hợp tuyên truyền giáo dục về tác hại của việc hút thuốc lá ngay tại các bàn khám, giường điều trị bệnh. Mỗi nhân viên bảo vệ, nhân viên vệ sinh trong quá trình làm nhiệm vụ đều nêu cao tinh thần trách nhiệm, kiên trì nhắc nhở, yêu cầu dập thuốc lá ngay khi bắt gặp bệnh nhân, người nhà bệnh nhân hút thuốc trong bệnh viện…Đến nay, bệnh viện cơ bản không còn tình trạng hút thuốc lá trong các khoa phòng, khuôn viên bệnh viện, từng bước xây dựng thành công và bền vững môi trường bệnh viện trong lành, không khói thuốc.
* Để môi trường không khói thuốc lá, cần tuyên truyền các thông điệp:
1. Chất nicotine trong sản phẩm thuốc lá làm tăng nguy cơ mắc các bệnh ung thư và tim mạch. (Tổ chức Y tế thế giới)
2. Sử dụng thuốc lá điện tử làm tăng nguy cơ mắc các bệnh về phổi và tim mạch. (Tổ chức Y tế thế giới)
3. Hít phải nicotin trong thuốc lá điện tử gây hại cho sự phát triển não bộ ở trẻ nhỏ. (Tổ chức Y tế thế giới)
4. Thuốc lá điện tử chứa nhiều chất độc hại gây nghiện gây bệnh tật và tử vong (Tổ chức Y tế thế giới)
5. Thuốc lá điện tử có nicotin là chất gây nghiện là nguyên nhân gây các bệnh tim mạch hô hấp tiêu hóa và ung thư. (Tổ chức Y tế thế giới)
6.Hít phải nicotin trong thuốc lá điện tử gây hại cho sức khỏe của bà mẹ và thai nhi gây ra sinh non và thai chết lưu. (Tổ chức Y tế thế giới)
7. Các chất độc hại trong thuốc lá điện tử là nguyên nhân gây nhồi máu cơ tim tổn thương phổi. (Tổ chức Y tế thế giới)
8. Hãy bảo vệ thanh thiếu niên khỏi nghiện chất nicotine và các tác động của việc quảng cáo sản phẩm thuốc lá.
9. Không có loại thuốc lá nào an toàn cho sức khỏe. (Tổ chức Y tế thế giới)
* Nhóm thông điệp kêu gọi hành động:
1. Không hút thuốc lá trong nhà khi có trẻ em phụ nữ mang thai người bệnh người cao tuổi.
2. Cán bộ công chức viên chức người lao động không hút thuốc tại nơi làm việc.
3. Không hút thuốc vì sức khỏe của bạn và những người thân yêu.
4. Bỏ thuốc lá để giảm nguy cơ mắc bệnh và tử vong do ung thư phổi.
5. Bỏ thuốc lá để giảm nguy cơ mắc bệnh và tử vong do bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính.
6. Hãy nhắc người hút thuốc không hút gần mình và những người xung quanh.
* Nhóm thông điệp về quy định của luật phòng, chống tác hại thuốc lá:
1. Cấm hút thuốc lá tại cơ sở y tế trường học nơi làm việc và trên phương tiện giao thông công cộng. (Luật phòng, chống tác hại thuốc lá)
2. Cấm hút thuốc lá tại khu vực trong nhà của nhà hàng quán cà phê. (Luật phòng, chống tác hại thuốc lá)
3. Cấm hút thuốc lá tại khu vực trong nhà của bến tàu bến xe. (Luật phòng, chống tác hại thuốc lá)
4. Mọi người có quyền được sống làm việc trong môi trường không khói thuốc lá. (Luật phòng, chống tác hại thuốc lá)
P.CTXH
